Slimme evolutie in plaats van dure revolutie

“Help, mijn automatiseringstechnologie is verouderd, wat nu?”

Dit is een vraag waarmee veel kleine en middelgrote bedrijven (Mkb’s) momenteel worden geconfronteerd. De eisen aan moderne logistieke processen worden steeds strenger: kortere doorlooptijden, hogere procesbetrouwbaarheid, verbeterde traceerbaarheid en naadloze systeemintegratie zijn niet langer toekomstige uitdagingen, maar operationele realiteit. Tegelijkertijd komen bestaande automatiseringsoplossingen steeds meer onder druk te staan, of het nu gaat om verouderde besturingssystemen, een gebrek aan connectiviteit of beperkte flexibiliteit.

Voor veel bedrijven lijkt een volledige vervanging van bestaande systemen noch economisch haalbaar, noch organisatorisch haalbaar. Hoge investeringskosten, onzekerheden tijdens de implementatie en het risico van kostbare uitvaltijd maken dergelijke projecten moeilijk te rechtvaardigen. Wat de uitdaging nog groter maakt, is een veel voorkomende misvatting: dat zinvolle modernisering automatisch een volledige verbouwing vereist op technologisch, structureel en financieel gebied.

Een pragmatisch antwoord op de uitdagingen van vandaag

De realiteit laat zien dat er een andere manier is, die praktischer, economischer en risico bewuster is. Een bijzonder effectieve aanpak voor Mkb’s is retrofitting, het gericht moderniseren van bestaande apparatuur door middel van nieuwe software of hardware. In plaats van automatiseringssystemen te vervangen, worden ze door retrofitting gemoderniseerd met als hoofddoel de functionaliteit te waarborgen terwijl de systemen aangepast worden aan de nieuwste technologische standaarden.

In de kern betekent retrofitting het verbeteren van een systeem zodat het minstens dezelfde prestaties, betrouwbaarheid en beschikbaarheid levert als voorheen, vaak met verbeterde operationele veiligheid en eenvoudiger onderhoud. Daarnaast biedt retrofitting extra mogelijkheden door middel van slimme technologieën. Moderne sensoren maken nauwkeurigere procesbewaking mogelijk, intelligente besturingssystemen vergroten de transparantie en energiezuinige aandrijftechnologie levert aanzienlijke besparingen op.

Deze upgrades zijn modulair, waardoor diepgaande structurele veranderingen worden vermeden, meestal zonder lange productiestilstand.

Een evolutionair pad naar automatisering

Voor Mkb’s biedt retrofitting een evolutionair pad naar automatisering: stap voor stap, voorspelbaar en financieel beheersbaar. Deze aanpak vermindert de investeringsrisico’s en maakt naadloze integratie in bestaande processen mogelijk. Dat is een cruciaal voordeel in een omgeving waar flexibiliteit en aanpassingsvermogen bepalend zijn voor zakelijk succes.

Wanneer retrofitting wordt uitgevoerd tijdens lopende werkzaamheden, zijn zorgvuldige planning en professioneel projectmanagement essentieel om verstoringen tot een minimum te beperken en succes te garanderen.

Verouderde denkwijzen overwinnen

Een van de grootste obstakels voor automatisering is de diepgewortelde overtuiging dat het onvermijdelijk ontwrichtende, dure veranderingen vereist. Retrofitting daagt deze aanname uit. Automatisering wordt niet gezien als een radicale breuk, maar als een continu verbeteringsproces.

Voor Mkb’s betekent dit dat ze klein kunnen beginnen: de eerste ervaring opdoen, nieuwe technologieën testen en interne expertise opbouwen zonder het hele logistieke systeem om te gooien.

Technologische diversiteit omarmen

Technologie ontwikkelt zich snel, van cloud-gebaseerde besturingsoplossingen tot machine learning en digital twin-technologie. Voor veel Mkb’s is het echter moeilijk om door deze complexiteit te navigeren. Vaak ontbreekt het hen aan tijd, expertise of medewerkers om de juiste oplossingen te vinden en succesvol te kunnen implementeren. Dat is waar gespecialiseerde consultants om de hoek komen kijken. Met diepgaande kennis van de industrie, gestructureerde analyse en bewezen methodologieën creëren zij op maat gemaakte automatiseringsstrategieën die zowel technisch haalbaar als economisch duurzaam zijn. De focus ligt niet op theoretische mogelijkheden, maar op aantoonbare meerwaarde: meetbare efficiëntiewinst, lagere bedrijfskosten en veerkracht op de lange termijn.

Succesfactoren: Duidelijke doelen en gedegen analyse

Hoe kan een bedrijf nu met succes een retrofitproject lanceren? De eerste stap is het definiëren van duidelijke doelstellingen: Welke processen moeten worden verbeterd? Welke knelpunten moeten worden geëlimineerd? Welke KPI’s moeten worden geoptimaliseerd?

Net zo belangrijk is een realistische beoordeling van het huidige systeem. Wat is de staat van de apparatuur? Waar zitten de zwakke punten? Waar liggen nog onbenutte mogelijkheden?

Een retrofit is het meest zinvol wanneer frequente storingen, hoge onderhoudskosten of niet beschikbare reserveonderdelen de activiteiten verstoren, wanneer software belangrijke functies niet langer ondersteunt of wanneer processen niet langer voldoen aan de huidige kwaliteits- en efficiëntienormen.

Met deze uitgangspunten kunnen investeringen verstandig worden gedaan en zowel intern als extern worden gerechtvaardigd. Gestructureerd advies ondersteunt niet alleen de selectie van geschikte technologieën, maar maakt ook risicobeoordeling en kosten-batenanalyses mogelijk. Over het hoofd geziene interfaceproblemen, onderschatte downtime of onverwachte interacties tussen oude en nieuwe componenten kunnen snel duur worden. Ervaren experts identificeren deze risico’s vroegtijdig en ontwerpen effectieve tegenmaatregelen.

Retrofitting als drijvende kracht achter digitalisering en duurzaamheid

Moderne automatisering gaat veel verder dan traditionele procesoptimalisatie. Door IoT-componenten achteraf in te bouwen, kunnen zelfs oudere systemen “slim” worden: ze verzamelen operationele gegevens, communiceren met elkaar en bieden waardevolle inzichten voor voorspellend onderhoud, verbeterde resourceplanning en snellere respons bij incidenten.

Duurzaamheidsdoelstellingen worden ook steeds belangrijker. Bedrijven die met moderne technologie energie besparen en emissies verminderen, verlagen niet alleen hun bedrijfskosten, maar voldoen ook aan strengere voorschriften en aan de toenemende eisen van klanten op het gebied van duurzaamheid en veiligheid. Op deze manier wordt automatisering een strategische hefboom, niet alleen voor efficiëntie maar ook voor verantwoord ondernemen.

Evolutie, geen revolutie: Automatisering voor Mkb’s

Retrofitting biedt kleine en middelgrote bedrijven een realistische, flexibele en economisch haalbare manier om bestaande automatiseringssystemen te moderniseren. De focus ligt niet op ontwrichtende verandering maar op duurzame waarde creatie.

De sleutel ligt in het combineren van technische haalbaarheid, het stellen van doelen op maat en deskundige begeleiding door ervaren partners.

** Dit is de Nederlandse bewerking van het geplaatste artikel in het Duitse vakblad f+h fördern und heben KMU/2025**

Lees hier meer over Retrofitting

Over de auteur:

Marcel Wilhelms

Marcel is CEO EPG Consulting en Managing Director bij Groenewout. Hij heeft een Bachelor of Arts in Transport en Logistiek management (B.A.) en een Master of Science in International Business (M.Sc.).

Met meer dan 20 jaar ervaring in logistiek en supply chain en meer dan 10 jaar management ervaring bij adviesbureaus, brengt Marcel een unieke combinatie van strategisch denken, operationele uitmuntendheid en een sterke sales focus. Als manager van twee internationaal opererende adviesbureaus ondersteunt hij jaarlijks meer dan 100 klanten bij het bereiken van hun doelen en het stimuleren van duurzame groei – zowel organisch als niet-organisch.

Specialisaties: Projectmanagement, Bedrijfsanalyses, Logistiek Management, Bedrijfs- en Managementadvies, IT-Consultancy, Strategische Planning, Supply Chain Management en Optimalisatie, Strategische Planning.